Ciekawostka historyczna - św. Jan XXIII
28 października 1958 r. na papieża wybrany został Angelo Giuseppe Roncalli. Dziś znamy go jako św. Jana XXIII. Zawsze patrzył wprost w obiektyw i uśmiechał się, palił fajkę, a zanim został głową Kościoła był patriarchą Wenecji i tercjarzem franciszkańskim. Za życia nazywano go „dobrym papieżem Janem”, „Janem Uśmiechniętym” i „Janem Pokornym”. Beatyfikowany w 2000 r. przez Jana Pawła II, a kanonizowany wraz z nim w roku 2014.
Angelo Giuseppe urodził się w Sotto il Monte (dziś na cześć papieża Sotto il Monte Giovanni XXIII) we Włoszech w roku 1881. Pochodził z ubogiej rolniczej rodziny. Ukończył trzyklasową wiejską szkołę powszechną, a później uczył się u miejscowego proboszcza. W roku 1891 dostał się do gimnazjum, a 2 lata później rozpoczął naukę w małym seminarium duchownym w Bergamo. Zawdzięczał to finansowemu wsparciu proboszcza. W 1896 r. wstąpił w szeregi Franciszkańskiego Zakonu Świeckich.
Mając 19 lat był już na III roku teologii. W roku 1901 został przeniesiony do seminarium papieskiego w Rzymie jako stypendysta. 2 lata później otrzymał święcenia diakonatu, a w sierpniu 1904 r. święcenia prezbiteriatu. Tuż przed święceniami uzyskał doktorat z teologii. Jeszcze w tym samym roku zgłosił się na wydział prawa kanonicznego, ale musiał przerwać studia ponieważ otrzymał funkcję sekretarza nowego biskupa Bergamo. Pełnił ją przez 10 lat, wykładając jednocześnie historię Kościoła i apologetykę w seminarium duchownym.
W 1915 r. został powołany do wojska, gdzie najpierw był sanitariuszem, a następnie kapelanem. W roku 1925 papież Pius XI mianował go Oficjałem w Bułgarii oraz tytularnym arcybiskupem Areopolis. Na swoje hasło biskupie wybrał Obedientia et Pax (Posłuszeństwo i Pokój). Był delegatem apostolskim w Bułgarii, w Turcji i Grecji. W trakcie II wojny światowej, korzystając ze statusu dyplomatycznego, pomagał ludziom prześladowanym przez nazistów, m.in. wysyłając do Palestyny podrobione świadectwa chrztu i imigracji dla żydów węgierskich. Ambasador niemiecki Franz von Papen uznał, że przyszły papież uratował ok. 24 tysięcy żydów. Pod koniec wojny został mianowany nuncjuszem apostolskim w Paryżu, a po wojnie stałym obserwatorem przy UNESCO.
W roku 1953 został mianowany kardynałem i patriarchą Wenecji. Był członkiem trzech kurialnych kongregacji: ds. Kościołów Wschodnich, Rozkrzewiania Wiary i ds. Zakonników.
Został wybrany na papieża podczas 3-dniowego konklawe w roku 1958. Kardynałowie ze względu na jego wiek (77 lat) uznali go za „papieża przejściowego”. Historycy są zgodni, że największym wydarzeniem jego pontyfikatu było zwołanie Soboru Watykańskiego II. Na obrady zaproszonych było 18 Kościołów niekatolickich, ale sam papież nie brał w nich udziału.
Oprócz soboru podejmował także inne wysiłki na rzecz ekumenizmu: utworzył Sekretariat Jedności Chrześcijan, odbył spotkanie z arcybiskupem Canterbury (pierwsze od 400 lat, od ekskomuniki Elżbiety I, spotkanie arcybiskupa Canterbury z papieżem), wymieniał pozdrowienia z patriarchą Moskwy i patriarchą Konstantynopola, za jego zgodą w roku 1961 obserwatorzy katoliccy wzięli udział w Światowej Radzie Kościołów w Delhi.
Ostatnie publiczne wystąpienie „Jana Uśmiechniętego” miało miejsce 11 maja 1963 r., kiedy to prezydent Włoch, Antonio Segni, przyznał mu nagrodę za zaangażowanie dla pokoju. Natomiast jego ostatnia publiczna wypowiedź, dzięki przekazowi radiowemu, została skierowana do pątników zgromadzonych w sanktuarium Matki Boskiej Piekarskiej w Piekarach Śląskich. Zmarł na raka żołądka 3 czerwca 1963 r. o godzinie 19.49. Jego ostatnie słowa brzmiały: „Nie mam innej woli jak tylko wolę Boga. Ut unum sint”.
k.gorgoń
